Ebeveynlere Özel Çocuklarda Demir Eksikliği Rehberi

Çocuklarda demir eksikliği gelişimini etkileyebilir ve anemiye neden olabilir. Ebeveynler için demir eksikliğini önleme ipuçları.

Demir bir çok işlevi olan bir mineraldir. Vücudumuzdaki kırmızı kan hücrelerinin taşınmasına yardımcı olan demir vücudumuza yeterli düzeyde alınmazsa anemiye neden olmaktadır.

Yeterli düzeyde demir alınmaması halinde çocuğunuzda gelişen anemi çocuğunuzun vücudunda oksijen taşıma kabiliyetinin azalması demektir.

Demir Çocuklar İçin Neden Önemlidir?

Çocuğunuzun gelişimi ve büyümesi için gerekli bir besin olan demir, oksijeni akciğerlerden vücudun geri kalanına taşımaya yardımcı olur. Bu sebepten çocuğunuzun diyetinde demir yoksa demir eksikliği durumu gelişebilir ve buna bağlı olarak anemi (kansızlık) gibi hastalıklar oluşabilir.

Çocuklarda demir eksikliği yaşamamak için demir açısından zengin yiyecekler ve takviyeler ile beslenilmesi gerekmektedir.

Çocukların Ne Kadar Demire İhtiyaçları Vardır?

Bebeğiniz ilk doğduğunda (prematüre ve erken doğum kusurları hariç) vücutlarında yeterli miktarda demir depolayarak dünyaya gelmiş olurlar. Fakat bu aşamadan sonra çocuğunuzun büyümesi için sabit miktarda ek demir gerekmektedir.

Amerikan Pediatri Akademisi bütün çocukların demir eksikliği tespiti yapılabilmesi için 12 aylıkken evrensel tarama yapılmasını önermektedir.

Demir Eksikliği Risk Grupları

Çocuklarda demir eksikliği riski en çok aşağıdakilerde bulunmaktadır.

• Prematüre bebekler
• Demir takviyeli tahıl gevreği yemeye başlamamış veya başka bir kaynak veya demir almamış, yalnızca dört ay boyunca emzirilen bebekler
• 12 aylık olmadan önce anne sütü veya bebek maması yerine inek sütü veya tatsız keçi sütü verilen bebekler
• Sosyoekonomik durumu düşük çocuklar
• Kronik ishal, ülser veya enflamatuar bağırsak hastalığı gibi kronik kan kaybı olan çocuklar
• Kronik tıbbi problemleri veya özel sağlık ihtiyaçları olan çocuklar ve / veya glutensiz diyet veya gıda alerjileri için sınırlı diyetleri olan çocuklar
• Demir veya demir takviyesiyle yeterli yiyecek alamayan vejetaryenler ve veganlar
• Rekabetçi sporlarla uğraşan genç kızlar

Çocuklarda Demir Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Çocuğunuzun vücudunda yetersiz demir bulunması çocuğun fiziksel aktivitelerinin azalmasını sağlayabilir.

Bununla birlikte çocuklarda demir eksikliği belirtileri anemi oluşuncaya kadar tespit edilemeyebilir. Belirtilerini çok yavaş gösterdiği için fark etmek oldukça zordur. Bu sebepten çocuğunuzun doktor kontrolünü geciktirmemelisiniz.

Genel anlamıyla demir eksikliğinin belirtilerini ise şu şekilde sıralayabiliriz.

1. Soluk ten
2. Yorgunluk
3. Yavaşlayan büyüme ve gelişme
4. İştahsızlık
5. Anormal hızlı solunum
6. Davranış problemleri
7. Sık görülen enfeksiyonlar
8. Buz, kir, boya veya nişasta gibi besleyici olmayan maddeler için olağandışı istek
9. Toprak, pil ve demir maddeleri emme isteği

Bebeklerde Kansızlık ve Demir Eksikliği Belirtileri

Çocuğunuz 12 aylık olana kadar yukarıdaki belirtileri görebilme şansınız çok azdır. Hastalığın analizinin kan testleri sonucunda ortaya konulduğu bilinse de demir eksikliği yaşayan bebeklerde bazı belirtiler görüldüğü saptanmıştır.

1. İştahsızlık,
2. Huzursuzluk,
3. Uyku bozuklukları,
4. Oturma ve emeklemede gecikme,
5. Saç dökülmesi ve saçlarının geç çıkması,
6. Çabuk yorulma

Gibi belirtiler görülmektedir.

Çocuğumun Demir İhtiyacını Nasıl Karşılayabilirim?

Bütün çocukların demir ihtiyacı vardır. Çocuğunuzun gelişiminin her aşamasında önemli olan bu durum için ilk altı ay anne sütü, sonra ise anne sütü ve formül karışımı ile besleyebilirsiniz.

Daha ileride ki yaşlar için demir eksikliğini giderecek beslenme önerileri şunlardır.

Demir Takviyesi İçin Anne Sütü

• Anne sütü ilk 6 ay boyunca bebeğinizin demir ihtiyacını karşılamaktadır.
• Çocuklar genelde 4. ayından sonra ek bir demir kaynağına ihtiyaç duymaktadırlar.
• Zamanından önce doğan bebekler için 1. ayından itibaren demir takviyesi verilmeli ve bir yaşına kadar devam ettirilmelidir.

6 – 12 Aylık Bebeklerin Demir İhtiyacını Karşılama

• Çocuğunuzun demir ihtiyacı ilk 12 ay formül mamalar ile karşılanabilmektedir.
• Çocuğunuz katı gıdalara başladığında onu demir içeren gıdalar ile tanıştırmalısınız.

Demir İçeren Gıdalar Nelerdir?

Çocuğunuzun katı gıdalara geçmesinden sonra onu demir içeren yiyeceklerle tanıştırmalısınız. Ek gıdaya geçiş rehberi ile bilgi edindikten sonra şu gıdaları demir içerdiği için çocuğunuza verebilirsiniz.

• Kırmızı et,
• Yağlı balık,
• Yumurtalar,
• Demir takviyeli bebek gevrekleri,
• Koyu yeşil yapraklı sebzeler,
• Turunçgiller portakal gibi,
• Meyveler,
• Papaya,
• Tatlı patatesler,
• Brokoli,
• Lahana

Fazla inek sütü kansızlık yapabilir, bu sebepten inek sütünün çok tüketilmemesi gerekmektedir.

Demir içeren gıdaların portakal suyu ile birlikte tüketilmesi halinde emilimi artmaktadır.